Emigratie is onlosmakelijk verbonden met de mensen die we ontmoeten bij elk stap die we zetten. De mensen die zich rondom ons aandienen, zijn onze leermeesters. Niet letterlijk natuurlijk, want we zitten niet meer in de schoolbanken, behalve als we een vreemde taal aan het leren zijn. Wat ik bedoel, is dat elke ontmoeting voor ons een les bevat die ons later in ons leven van pas komt.
Op deze plek moet ik bekennen dat ik geluk met mensen had, en nog steeds heb. Ik ben het lot dankbaar voor hen allen, zowel de goeden als de slechten. Het ontmoeten van slechte mensen heeft me geholpen het hoofd te bieden aan mijn angsten en heeft me in belangrijke mate ook in staat gesteld om die angsten te overwinnen, om te leren ze op tijd te zien opdoemen en ze in de kiem te smorennog voordat ze mijn geest in beslag nemen. Ik kwam ook tot het inzicht dat Boeddha’s uitspraak
„What you think, you become.
What you feel, you attract.
What you imagine, you create.”
inderdaad bewaarheid wordt in het leven. Daarom moeten we goed waken over onze gedachten, gevoelens en verbeelding.
Ik ben het lot dankbaar voor de leraren op mijn lagere en mijn middelbare school. De ouderlijke liefde van mijn eerste klasselerarenen de enigszins harde, maar toch gevoelige, zorgzame aandacht van mijn klasselerares op de middelbare school gaven mij tenminste een klein beetje zelfvertrouwen. Ik zal nooit vergeten hoe mijn Anka (de klasselerares op de middelbare school) me na afloop van de eindexamens zei: ‘Maak je geen zorgen, Annaatje, jij gaat sowieso in het onderwijs werken.’ Die woorden hebben mij gedurende mijn hele studententijd begeleid. Zij wist het en geloofde het, dus ik ook.
Nadien had ik een fantastische professor, die de promotor zou worden van zowel mijn masterscriptie als mijn proefschrift. Dit laatste zou ik uiteindelijk verdedigen toen ik een zoontje van twee had. Als deze professor er niet geweest was, had ik het zeker opgegeven. Hij behandelde me als zijn gelijke, was tegelijk als een vader en een echte vriend voor mij.
Daarna was er de directeur van het lyceum, die mij aannam ondanks het feit dat ik hoogzwanger op het sollicitatiegesprek verscheen. Zolang ik leef, zal ik hem dankbaar zijn. En er waren mijn leerlingen. Geweldige, gevoelige wezens, die mij dagelijks iets leerden en nog altijd leren – met sommigen van hen heb ik nog altijd contact – dus ik dank hen van harte. Bedankt, schatten, bedankt en sorry dat ik niet altijd in beste doen was.
Tijdens die zes jaar dat ik op het lyceum werkte, kwam mijn leven op zijn kop te staan. Ten slotte kwam ik tot een beslissing die het begin betekende van nog grotere veranderingen, van het ontdekken van mijzelf, van kennisverwerving en begrip, van hard werken dat nog altijd verdergaat, elke dag en onophoudelijk.
Mijn voormalige echtgenoot ben ik dankbaar voor mijn zoon. Onze grote is een wonderlijke, lieve brombeer. 176 cm, een jongeman met haar tot op zijn schouders die mama komt knuffelen of haar hand vasthoudt wanneer hij ziet dat zij het moeilijk heeft tijdens een of ander gesprek. Meer kon ik mij niet wensen.
De Fransman die nadien in mijn leven verscheen, bedank ik omdat ik me door hem voor het eerst mooi en geliefd kon voelen, maar ook omdat hij me deed begrijpen hoeveel werk mij nog te wachten stond, en dat ik hiertoe niet in staat was aan zijn zijde.
Mijn huidige echtgenoot, omdat hij mijn haven en mijn thuis bleek te zijn. Voor de twee volgende fantastische zonen, hoewel hij zelf steeds herhaalt dat hij mij dankbaar is voor hen. Zo danken we elkaar voortdurend, bijna elke dag. En ik dank de Voorzienigheid voor mijn drie zonen, die me elke dag verrassen met hun wijsheid, hun grenzeloze liefde voor de ander en hun goedheid. Ik ben de Voorzienigheid eeuwig dankbaar dat ik hen gekregen heb en ergens ben ik ook mezelf een beetje dankbaar, omdat ik hen blijkbaar verdiend heb. Mijn grootvader Józef, die intussen wellicht als iemand anders gereïncarneerd is, bedank ik omdat hij me naar mijn huidige man heeft gestuurd.
Ik ben dankbaar voor mijn Nederlandse buren, want dankzij hen voel ik mij hier thuis. Voor hen ben ik niet de een of andere vreemde Poolse, maar gewoon Ania. Een vriendin, vervangzus, tante. Dankzij de mensen die mij omringen, voel ik mij hier op mijn plaats. Ik ben dankbaar voor alle artsen die ik hier heb mogen ontmoeten. Vaak totaal onverwacht. Voor de vreemden die bij me langskomen omdat ze iets op Marktplaats van mij gekocht hebben. Voor de verkopers en verkoopsters in de winkels in de buurt; aan de telefoon herkennen zij me aan mijn stem en als mijn man inkopen doet, vragen zij of alles in orde is met mij. Voor iedereen die op de een of andere manier mijn levenspad heeft gekruist, of ik het zijne. Voor de geestelijke gidsen die mijn pad verlichten op crisismomenten.
Ik weet niet hoe ik mijn mentor moet bedanken, omdat hij bereid was mijn eerste vertaling te lezen en mij vertelde dat er een goede vertaalster in mij schuilt. Omdat hij mijn inzinkingen verdraagt en mij motiveert om aan de slag te gaan. Omdat hij mijn gejammer met een rustige glimlach aanhoort en mij tot de orde roept als ik van plan ben iets doms te doen.
Ik bedank mijn vriendinnen, die mij, wanneer dat nodig was, door elkaar hebben geschud om mij de ogen te openen.
Er zijn veel mensen en veel dingen voor wie of wat ik dankbaar mag zijn.
Eén ding weet ik zeker, lieve mensen: als jullie je hart en geest openstellen en met liefde naar de anderen kijken, zullen zij jullie ook écht zien. Niet een of ander masker, maar de zuivere vlam van je hart en ziel.
Geef nooit op! Ieder moment is goed om opnieuw te beginnen.Het doet er niet toe of je 21 of 41 of 61 jaar bent. Kies de weg die jou gelukkig zal maken. Geluk is wat je doet, wie je bent, met wie je bent, met wie en met wat je jezelf omringt. Het geluk is in jullie en rondom jullie.
Liefs,
Ania
Vertaald uit het Pools door Manlief
annamariagregorowicz 